Giganotozaur– Giganotosaurus obecnie jest uznawany za jednego z największych drapieżników polujących na lądzie przed milionami lat. Za konkurenta miał tyranozaura, chociaż oba te gatunki w naturze nie spotykały się, żyjąc na innych kontynentach i w nieco innym okresie. Chociaż oba polowały i rozmnażały się w późnej kredzie, dzieliło je około 30 mln lat historii Ziemi.
Pierwszego odkrycia, na podstawie którego opisano nowy gatunek, dokonano w 1993 roku. Była to kość piszczelowa. Jej znalezienie zaowocowały wykopaliskami w tym rejonie, które przyniosły kolejne sukcesy. Zachowane w 70% szczątki odkryto w rejonie formacji Candeleros w Patagonii. Nadana gatunkowi nazwa Giganotosaurus carolinii odnosiła się do wielkiego południowego jaszczura oraz do jego odkrywcy – Rubéna D. Carolini.
Klasyfikacja i pochodzenie giganotozaura
Wszystkie dinozaury zostały podzielone na dwie podstawowe grupy: dinozaury gadziomiednicze (Saurischia) oraz dinozaury ptasiomiednicze (Ornitshischia). W pierwszej z nich wydzielono dwie podgrupy: teropody (Theropoda) oraz zauropody (Sauropodomorpha). Do teropodów zalicza się też giganotozaur. Za okres występowania tego gatunku uznaje się późną kredę. Odkryte ślady wskazują na około 98 – 96 milionów lat temu. Miejscem aktywności tego gatunku była Ameryka Południowa.
Giganotozaur nie do końca poznany
Giganotozaur był zwierzęciem stałocieplnym. Jego metabolizm stanowił formę przejściową pomiędzy typowym dla gadów a tym, który charakteryzuje ssaki. Najprawdopodobniej biegał z prędkością z prędkością 14 m/s (50 km/h). Dokładne informacje na ten temat nie są możliwe do ustalenia ze względu na brak kompletnych szczątków tego zwierzęcia. Do przypuszczeń można też zaliczyć klasyfikowanie go jako większego od tyranozaura. W rzeczywistości naukowcy podają różne informacje, które wskazują na konkurowanie tych dwóch gatunków o palmę pierwszeństwa w dziedzinie rozmiarów.
Szkielet Giganotozaura ( fot. Sukram-C from Espoo, Finland, CC BY-SA 2.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0>, via Wikimedia Commons)
Budowa giganotozaura
Giganotozaur zaliczał się do drapieżników średniej wielkości. Niestety brak zachowanych kompletnych szczątków nie pozwolił na precyzyjne określenie wymiarów i masy tego zwierzęcia. Na podstawie odnalezionego zęba przyjmuje się jednak, że miał około 4 m wysokości i około 13 m długości. Waga zwierzęcia jest oceniana na około 4,2 a 13,8 t. Pod tym względem w klasyfikacji uplasował się na pozycji pomiędzy nieco mniejszym tyranozaurem a przewyższającym go spinozaurem. Zarówno sylwetka, jak i czaszka giganotozaura były dość smukłe. Długość czaszki ocenia się na 1,53 do 1,80 m. Uzupełniały je spiczasty ogon oraz długie i silne tylne kończyny, przystosowane do biegania. Ich palce były zakończone ostrymi pazurami. Przednie kończyny były krótsze i wyposażone w trzy palce. Natomiast wielkość czaszki wskazywała na to, że ten gatunek był posiadaczem stosunkowo małego mózgu.
Preferencje żywieniowe
Giganotozaury były drapieżnikami i mięsożercami. Ich ulubionym pokarmem były dinozaury roślinożerne, szczególnie te o dużych rozmiarach. Na uwagę zasługują też zęby tego dinozaura, Jako drapieżnik musiał sobie radzić z przegryzaniem twardej skóry zwierząt, na które polował. Dlatego jego zęby były ostre, przystosowane do cięcia. Polowaniom sprzyjała też sylwetka zwierzęcia. Pomimo swojej masy, giganotozaur szybko biegał i sprawnie pokonywał zakręty. W utrzymywaniu równowagi pomagał mu smukły ogon. Nie bez znaczenia był też doskonały węch, który pozwalał na wykrywanie zdobyczy.
Gigantozaur vs tyranozaur
Gigantozaur był bliskim krewnym tyranozaura, gdyż oba gatunki zaliczał się do grupy (podrzędu) ssakonogich (Theropoda). Dinozaur najprawdopodobniej nieznacznie przewyższał swojego konkurenta pod względem długości. Gatunki zajmowały też inne terytoria. Tyranozaur zasiedlał Amerykę Północną, podczas gdy jego rywal żył w Ameryce Południowej. W zestawieniu gigantozaur vs tyranozaur ten pierwszy wyróżniał się też smuklejszym kształtem czaszki i większą jej długością. Czaszka popularnego T-rexa była bardziej masywna. Do podobieństw należy zaliczyć podobny rozkład ciepła w ciele obliczony na podstawie zbliżonego wzoru izotopowego tlenu. Stąd też oba gatunki uznano za stałocieplne.
